Οι νέες προτάσεις αφορούν μόνο όσους έχουν εξαντλήσει όλα τα ένδικα μέσα και δεν έχουν πλέον δικαίωμα παραμονής στο Ηνωμένο Βασίλειο. Παρότι αρνήθηκε να κατονομάσει τις χώρες που συμμετέχουν στις διαπραγματεύσεις, ο πρωθυπουργός της Αλβανίας Έντι Ράμα ξεκαθάρισε ότι η χώρα του δεν εμπλέκεται.
Το σχέδιο διαφέρει από το αμφιλεγόμενο πρόγραμμα της προηγούμενης κυβέρνησης των Τόρις για τη Ρουάντα, το οποίο ακυρώθηκε από τον Στάρμερ. Ο ίδιος τόνισε ότι τα νέα «κέντρα επιστροφής» αποτελούν «καινοτόμα λύση» και εντάσσονται στο ευρύτερο πλαίσιο αντιμετώπισης της παράνομης μετανάστευσης.
Η επίσκεψη συνοδεύτηκε από ανακοινώσεις για ενίσχυση της συνεργασίας με την Αλβανία στον τομέα της ασφάλειας και της πάταξης του οργανωμένου εγκλήματος. Συγκεκριμένα, ο Στάρμερ ανακοίνωσε την επέκταση της Κοινής Ομάδας Μετανάστευσης ώστε να περιλαμβάνει και τη Βόρεια Μακεδονία, καθώς και επενδύσεις σε τεχνολογία και ψηφιακές υποδομές της αλβανικής αστυνομίας.
Ανάμεσα στα μέτρα είναι η ανταλλαγή βιομετρικών δεδομένων, χρηματοδότηση ενός εκατομμυρίου λιρών για την αναβάθμιση εγκληματολογικών εργαστηρίων, και πρόγραμμα στήριξης νέων Αλβανών για την επανένταξή τους στην κοινωνία. Ο Στάρμερ υπογράμμισε πως στόχος είναι η «ανάκτηση του ελέγχου των συνόρων» και η καταπολέμηση των κυκλωμάτων διακίνησης ανθρώπων.
Ωστόσο, η αξιωματική αντιπολίτευση χαρακτήρισε την επίσκεψη «αμήχανη», με τον συντηρητικό σκιώδη υπουργό Κρις Φιλπ να δηλώνει ότι «ο Ράμα απορρίπτει ανοιχτά τις συνομιλίες για τα κέντρα επιστροφής».
Τι εκτιμούν οι αναλυτές ;
Ο Βρετανός πρωθυπουργός Σερ Κιρ Στάρμερ επισκέφθηκε την Αλβανία, επιχειρώντας να αναδείξει την επιτυχία της μείωσης του αριθμού των παράτυπων αφίξεων από τη βαλκανική χώρα, που το 2022 αριθμούσαν περίπου 12.500. Χάρη σε καμπάνιες αποτροπής και επιστροφές μεταναστών, ο αριθμός αυτός έχει τώρα μειωθεί δραστικά.
Ωστόσο, η επίσκεψη σκιάστηκε από τις δηλώσεις του Στάρμερ σχετικά με νέες διαπραγματεύσεις με ευρωπαϊκές χώρες για τη δημιουργία "κέντρων επιστροφής" για απορριφθέντες αιτούντες άσυλο. Η σύγκριση με το σχέδιο των Συντηρητικών για τη Ρουάντα ήταν αναπόφευκτη, αν και το σχέδιο της κυβέρνησης των Εργατικών είναι πιο περιορισμένο.
Αμηχανία προέκυψε όταν ο Αλβανός πρωθυπουργός Έντι Ράμα, στο ίδιο βήμα με τον Στάρμερ, δήλωσε ότι η Αλβανία δεν ενδιαφέρεται για νέες συμφωνίες, πέρα από εκείνη που ήδη έχει με την Ιταλία. Το αποτέλεσμα ήταν να εκτεθούν οι αντιφάσεις της επίσκεψης και να δεχθεί η κυβέρνηση του κ. Στάρμερ κριτική από τους Συντηρητικούς.
Η υπόθεση αναδεικνύει για άλλη μια φορά πόσο δύσκολο είναι να βρεθούν ρεαλιστικές και εφαρμόσιμες λύσεις στο περίπλοκο ζήτημα της μετανάστευσης, το οποίο καμία βρετανική κυβέρνηση δεν μπορεί πλέον να αγνοήσει, τονίζουν οι αναλυτές.