Με το υπερσύγχρονο αεροπλανοφόρο USS Gerald R. Ford να πλέει ολοταχώς προς την Καραϊβική, συνοδευόμενο από μαχητικά F/A-18 και πολεμικά πλοία οπλισμένα με δεκάδες πυραύλους Tomahawk, η Ουάσιγκτον δείχνει αποφασισμένη να επιδείξει ισχύ που ξεπερνά κατά πολύ την φερόμενη απειλή από τα καρτέλ και την πάταξη της ναρκεμπορίας
Ένα μήνυμα προς τον Μαδούρο
Η κυβέρνηση Τραμπ υποστηρίζει ότι οι κινήσεις αυτές εντάσσονται σε μια εκστρατεία «κατά των καρτέλ ναρκωτικών» που απειλούν τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ωστόσο, όπως παρατηρεί το CNN, η στρατιωτική κινητοποίηση παραπέμπει περισσότερο σε μια σύγχρονη εκδοχή «διπλωματίας των κανονιοφόρων» και εγείρει φόβους για νέα κλιμάκωση ή ακόμα και σχέδιο ανατροπής του Νικολάς Μαδούρο στη Βενεζουέλα.
«Δεν μετακινείς μια ομάδα μάχης από την Ευρώπη ως την Καραϊβική αν δεν σχεδιάζεις είτε να εκφοβίσεις μια χώρα είτε να διεξαγάγεις πολεμικές επιχειρήσεις», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Δημοκρατικός γερουσιαστής Μαρκ Κέλι.
Η τοποθέτησή του αντικατοπτρίζει τους φόβους ότι ο Τραμπ μπορεί να προετοιμάζει στρατιωτική δράση ενάντια στον Μαδούρο – έναν αυταρχικό ηγέτη που έχει επανειλημμένως αγνοήσει διεθνείς πιέσεις για ελεύθερες εκλογές και μεταρρυθμίσεις.
Σύμφωνα με πληροφορίες του CNN, η Ουάσινγκτον εξετάζει σχέδια για στοχευμένα πλήγματα σε «εγκαταστάσεις κοκαΐνης» και «διαδρομές διακίνησης ναρκωτικών» στο εσωτερικό της Βενεζουέλας. Τρεις Αμερικανοί αξιωματούχοι φέρονται να επιβεβαίωσαν ότι ο πρόεδρος έχει ζητήσει επιλογές στρατιωτικής δράσης, αν και δεν έχει αποκλείσει την οδό της διπλωματίας.
Ο ίδιος ο Τραμπ δεν κρύβει τη διάθεσή του να «εξουδετερώσει» τους εμπόρους ναρκωτικών. «Θα τους σκοτώσουμε. Θα είναι νεκροί, απλώς νεκροί», δήλωσε πρόσφατα, χρησιμοποιώντας τη γνώριμη, ωμή ρητορική του.
Ο «πόλεμος κατά των ναρκωτικών» ή κάτι περισσότερο
Η κυβέρνηση επιχειρεί να συνδέσει τη Βενεζουέλα με τη ροή φαιντανύλης – ενός συνθετικού οπιοειδούς που σκοτώνει δεκάδες χιλιάδες Αμερικανούς ετησίως. Ωστόσο, τα διαθέσιμα στοιχεία δείχνουν ότι η χώρα παράγει ελάχιστα ναρκωτικά, ενώ οι κύριες διαδρομές διακίνησης περνούν από το Μεξικό και την Κίνα.
Παρά ταύτα, κορυφαίοι αξιωματούχοι, όπως ο ΥΠΕΞ Μάρκο Ρούμπιο, παρουσιάζουν τον Μαδούρο ως «ηγέτη καρτέλ» και θεωρούν τη Βενεζουέλα μέρος ενός διεθνούς δικτύου που απειλεί την αμερικανική ασφάλεια. Ο Ρούμπιο, γιος Κουβανών μεταναστών και σκληρός επικριτής των αριστερών καθεστώτων στη Λατινική Αμερική, συνδέει μάλιστα τη στρατηγική αυτή με τον περιορισμό της κινεζικής και ρωσικής επιρροής στην περιοχή.
Το Σύνταγμα των ΗΠΑ ορίζει ότι μόνο το Κογκρέσο μπορεί να κηρύξει πόλεμο. Μια μονομερής ενέργεια από τον Τραμπ χωρίς κοινοβουλευτική έγκριση θα συνιστούσε, επομένως, επικίνδυνο προηγούμενο. Παρά ταύτα, ο γερουσιαστής Λίντσεϊ Γκράχαμ δήλωσε ότι ο πρόεδρος «δεν χρειάζεται την υπογραφή του Κογκρέσου», υποστηρίζοντας πως οι επιχειρήσεις εναντίον των καρτέλ εμπίπτουν στις εξουσίες του προέδρου για την εθνική ασφάλεια.
Ο καθηγητής Ράιαν Γκούντμαν του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης αντέτεινε πως μια τέτοια δράση «θα έπρεπε να είναι απάντηση σε ένοπλη επίθεση κατά των ΗΠΑ, να είναι αναγκαία, ανάλογη και εγκεκριμένη από το Κογκρέσο – και κανένα από αυτά τα κριτήρια δεν πληρούται».
Ακόμη και αν η επιχείρηση παρουσιαστεί ως «κατά των ναρκωτικών», η έλλειψη εξουσιοδότησης θα εδραιώσει την ιδέα ότι ο πρόεδρος μπορεί να ξεκινά πολεμικές ενέργειες όποτε το κρίνει σκόπιμο.
Ο κίνδυνος μιας σύρραξης στην Λατινική Αμερική
Ένα στρατιωτικό πλήγμα στη Βενεζουέλα θα μπορούσε να έχει τεράστιες γεωπολιτικές συνέπειες. Οι απώλειες αμάχων, τα πιθανά λάθη στόχευσης και η ενίσχυση ενός εθνικιστικού αισθήματος γύρω από το καθεστώς Μαδούρο είναι ορατοί κίνδυνοι.
Η ιστορία της αμερικανικής ανάμειξης στη Λατινική Αμερική – από τις επιχειρήσεις της CIA τη δεκαετία του ’70 έως τον πόλεμο κατά των καρτέλ στο Μεξικό – δείχνει ότι τέτοιες παρεμβάσεις συχνά οδηγούν σε μακροχρόνια χάος και αστάθεια.
Ο ίδιος ο Τραμπ είχε εκλεγεί το 2016 υποσχόμενος να βάλει τέλος στους «ατελείωτους πολέμους» και να επικεντρωθεί στην εσωτερική ανασυγκρότηση. Μια νέα στρατιωτική περιπέτεια, ειδικά τόσο κοντά στα αμερικανικά σύνορα, θα έθετε υπό αμφισβήτηση αυτή τη δέσμευση και θα προκαλούσε τριγμούς στη βάση του κινήματος «America First».
Παράλληλα, μια σύγκρουση στη Λατινική Αμερική θα μπορούσε να αναζωπυρώσει αντι-αμερικανικά αισθήματα σε όλη την ήπειρο
Οι επικριτές βλέπουν πίσω από τις κινήσεις του Τραμπ μια αναβίωση του Δόγματος Μονρόε – της παλιάς αμερικανικής αρχής ότι καμία ξένη δύναμη δεν πρέπει να παρεμβαίνει στο δυτικό ημισφαίριο. Μόνο που στη νέα εκδοχή του, η απειλή δεν προέρχεται από την «αποικιακή» Ευρώπη, αλλά από την Κίνα. Η Ουάσιγκτον θεωρεί ότι το Πεκίνο επιχειρεί να εδραιώσει επιρροή σε χώρες όπως ο Παναμάς, η Κούβα και η Βενεζουέλα, ενώ η Μόσχα προσφέρει στρατιωτική και οικονομική στήριξη στον Μαδούρο.
Σε ανάρτησή του στις 4 Σεπτεμβρίου, ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο προειδοποίησε: «Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν δεσμευτεί να αντιμετωπίσουν τη διεφθαρμένη επιρροή της Κίνας στην Κεντρική Αμερική».
Τα κίνητρα
Ο Τραμπ φαίνεται να εμπνέεται από ιστορικές φιγούρες όπως ο Γουίλιαμ ΜακΚίνλεϊ -πρόεδρος που διεξήγαγε τον Ισπανοαμερικανικό Πόλεμο του 1898, μέσω του οποίου οι ΗΠΑ απέκτησαν το Πουέρτο Ρίκο, το Γκουάμ και τις Φιλιππίνες. Μια νέα «αποστολή εκπολιτισμού» στη Λατινική Αμερική, υπό το δόγμα MAGA, θα συνδύαζε οικονομικό συμφέρον, εθνικιστική ρητορική και επίδειξη ισχύος, ακριβώς όπως τότε.
Πέρα από τις γεωπολιτικές αναλύσεις, ο Τραμπ φαίνεται να βλέπει και εσωτερικά οφέλη. Η ανατροπή του Μαδούρο θα μπορούσε να περιορίσει τις μεταναστευτικές ροές από τη Βενεζουέλα, ένα ζήτημα που απασχολεί έντονα την εκλογική βάση του Αμερικανού προέδρου. Παράλληλα, η επαναφορά των αμερικανικών πετρελαϊκών εταιρειών στη χώρα θα προσέφερε οικονομικά και πολιτικά κέρδη, καθώς η Βενεζουέλα διαθέτει από τα μεγαλύτερα αποθέματα πετρελαίου στον κόσμο.
Οι σχέσεις της Ουάσινγκτον με τη Μαρία Κορίνα Ματσάδο, ηγέτιδα της αντιπολίτευσης και πρόσφατη κάτοχος του Νόμπελ Ειρήνης, ενισχύουν την εντύπωση ότι οι ΗΠΑ προετοιμάζουν το έδαφος για μια «μετά Μαδούρο» εποχή. Η Ματσάδο έχει εκφράσει ανοιχτά τη στήριξή της στον Τραμπ, χαρακτηρίζοντάς τον «ηγέτη που σταματά τον πόλεμο που ξεκίνησε ο Μαδούρο εναντίον των Βενεζουελάνων».
Πηγή: iefimerida.gr
