Τι εννοούμε με τον όρο επιλεκτική ή εκλεκτική αλαλία;
Τον όρο αυτόν τον χρησιμοποιούμε αναφερόμενοι σε έναν αριθμό παιδιών, τα οποία ενώ δεν έχουν ευρεθεί ως να αντιμετωπίζουν κάποιο οργανικό πρόβλημα που να παρεμποδίζει την παραγωγή λόγου και ομιλίας, παραμένουν σιωπηλά όταν βρίσκονται σε κοινωνικά περιβάλλοντα τα οποία τα νιώθουν ως μη ασφαλή και οικεία και συνεπώς λειτουργούν αγχωτικά για αυτά ( π.χ. σχολείο). Πρόκειται, λοιπόν, για μια πολύπλοκη αγχώδη παιδική διαταραχή, η οποία, οφείλεται στο υπέρμετρο άγχος που δύναται να βιώνει ένα παιδί και όχι στο «πείσμα του».
Ποια η ηλικία διάγνωσης της εκλεκτικής αλαλίας;
Ένα παιδί μπορεί να χαρακτηριστεί ως να αντιμετωπίζει επιλεκτική αλαλία μεταξύ της ηλικίας των τριών και οκτώ ετών.
Επιλεκτική Αλαλία και Διαταραχές Αυτιστικού Φάσματος
Ορισμένες φορές η επιλεκτική αλαλία μπορεί να αποτελεί τον προάγγελο εμφάνισης διαταραχών αυτιστικού φάσματος. Αυτό δε συνεπάγεται, ωστόσο, αυτόματα τη συνύπαρξη αυτών των δύο και συνεπώς ένα παιδί με επιλεκτική αλαλία δε σημαίνει ότι θα ανήκει απαραίτητα στα φάσμα του αυτισμού.
Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε ένα παιδί με επιλεκτική αλαλία;
Με το να πιέζουμε ένα παιδί με επιλεκτική αλαλία να μιλήσει ή να αναμένουμε από αυτό να το κάνει με έντονο τρόπο, το μόνο που θα καταφέρουμε είναι να επιφέρουμε το ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα, προσθέτοντάς του ακόμη περισσότερο άγχος.
Προσπαθούμε, λοιπόν, να επικοινωνήσουμε με το παιδί με τη βοήθεια εναλλακτικών τρόπων επικοινωνίας όπως οι χειρονομίες, η μουσική, καρτέλες και σημειώματα, ενθαρρύνοντας παράλληλα την ανάπτυξη κοινωνικών επαφών του παιδιού.
Σε κάθε περίπτωση είναι σημαντική η συνεργασία των γονέων και των εκπαιδευτικών με λογοθεραπευτή και ψυχολόγο καθώς και η πρώιμη παρέμβαση με σκοπό να αποφευχθεί η εμφάνιση τόσο μαθησιακών και συμπεριφορικών δυσκολιών όσο και ψυχολογικών και κοινωνικών προβλημάτων.
Δυστυχώς πολλοί επαγγελματίες, συμπεριλαμβανομένων των εκπαιδευτικών, δεν γνωρίζουν για την ύπαρξη της εν λόγω διαταραχής, με αποτέλεσμα να αποδίδουν τη συμπεριφορά αυτή του παιδιού σε «νάζια» ή υπερβολική ντροπαλότητα και ορισμένες φορές σε κακή ανατροφή ή χειριστικότητα και αντιδραστικότητα, η οποία αναμένεται να απαλειφθεί με το πέρασμα του χρόνου, με αποτέλεσμα τα παιδιά με εκλεκτική αλαλία να λαμβάνουν λανθασμένη διάγνωση και λανθασμένη διαχείριση, με μεγάλη συχνότητα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Επιμέλεια κειμένου: Τσακανίκα Πηνελόπη, Ειδική Παιδαγωγός, Απόφοιτη του Τμήματος Ειδικής Αγωγής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, με Μεταπτυχιακές Σπουδές στις Επιστήμες της Αγωγής - Ειδική Εκπαίδευση του Πανεπιστημίου Λευκωσίας και Εξειδικευμένη Επιμόρφωση από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
