Βρίσκεστε εδώ:Αρχική>>Υγεία>>H κατανάλωση αλκοόλ στην εφηβεία! Αιτίες, Συνέπειες και Αντιμετώπιση!

banner roots

H κατανάλωση αλκοόλ στην εφηβεία! Αιτίες, Συνέπειες και Αντιμετώπιση!
18.02.2019 | 10:42

H κατανάλωση αλκοόλ στην εφηβεία! Αιτίες, Συνέπειες και Αντιμετώπιση!

Συντάκτης:  FM 100 Newsroom
Κατηγορία: Υγεία

Γράφει η Φανή Λούγκλου,
ΜΑ Κλινική Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος

Τα τελευταία χρόνια δυστυχώς παρατηρείται αύξηση στην κατανάλωση αλκοόλ κατά την εφηβική ηλικία ενώ, σύμφωνα με την κλινική Mayo, η ηλικία έναρξης της χρήσης αλκοόλ έχει μειωθεί αισθητά και εντοπίζεται τώρα γύρω στα 12 έτη.

Οι λόγοι που οι έφηβοι καταναλώνουν αλκοόλ είναι ποικίλοι και δεν σχετίζονται απλά και μόνο με την αντιγραφή μιας ενήλικης συμπεριφοράς ή με την προσπάθεια ταύτισης με τους ενήλικες. Οι παράγοντες που επηρεάζουν την κατανάλωση αλκοόλ στην εφηβεία είναι η διαφήμιση, η οικογένεια και οι συνομήλικοι.

Πιο συγκεκριμένα, έχει παρατηρηθεί θετική συσχέτιση ανάμεσα στις διαφημίσεις ποτών και στην πιθανότητα κατανάλωσης τους από τους εφήβους. Στη διαφήμιση το ποτό παρουσιάζεται σαν φυσιολογική κοινωνική δραστηριότητα, αν θέλει κάποιος να περνά καλά και να είναι επιτυχημένος στις κοινωνικές και ερωτικές του σχέσεις. Έτσι εύκολα μπορούν οι έφηβοι να συνδέσουν την κοινωνικότητα και τη διασκέδαση με το αλκοόλ. Αντιλαμβάνονται τον εαυτό τους ως πιο επιτυχημένο κοινωνικά και ερωτικά μετά τη χρήση του αλκοόλ.

Επιπλέον, η οικογένεια αποτελείτον πιο σημαντικό παράγοντα που επηρεάζει τη στάση των εφήβων απέναντι στο αλκοόλ. Αν και οι περισσότεροι γονείς θεωρούν ότι τα παιδιά τους δεν πρέπει να εκτίθενται στο αλκοόλ και να πίνουν σε δημόσιους χώρους πριν την ενηλικίωσή τους, οι ίδιοι δίνουν στα παιδιά αλκοόλ σε μικρές ηλικίες στο σπίτι, είτε γιατί επαναλαμβάνουν δικές του παιδικές εμπειρίες, είτε γιατί το βλέπουν ως θετική γονική στρατηγική.

Η χρήση αλκοόλ έχει επίσης συνδεθεί με χαμηλά επίπεδα γονικής στήριξης και ελέγχου. Η έλλειψη στήριξης και ο χαλαρός έλεγχος οδηγεί όχι μόνο στη χρήση αλκοόλ, αλλά και σε χαμηλή αυτοπεποίθηση και φτωχότερες κοινωνικές δεξιότητες. Έτσι το αλκοόλ γίνεται σχεδόν απαραίτητο για να υπάρξει το παιδί κοινωνικά, καθώς το χαλαρώνει και μειώνει τις αναστολές του.

Να τονιστεί ακόμα ότι στην προσπάθειά τους να είναι δημοκρατικοί, οι γονείς δείχνουν πολλές φορές περισσότερη εμπιστοσύνη και δίνουν περισσότερη ελευθερία από αυτή που μπορεί να διαχειριστεί ένας έφηβος. Αποφεύγουν να είναι αυστηροί με ζητήματα όπως το αλκοόλ φοβούμενοι ότι καταπιέζουν τα παιδιά.

Ο τελευταίος παράγοντας που επηρεάζει την κατανάλωση αλκοόλ είναι οι φίλοι και οι συνομήλικοι. Οι γονείς μπορεί να έχουν αυστηρούς κανόνες για τη χρήση αλκοόλ, αλλά δεν μπορούν να ελέγξουν τα πάντα. Οι έφηβοι που θέλουν να πιουν για να περάσουν καλά με τους φίλους τους θα βρουν τρόπο να το πετύχουν. Τα παιδιά δε θέλουν να ξεχωρίζουν από την ομάδα και σε πολλές παρέες η αποχή από το αλκοόλ θεωρείται αφύσικη. Κανείς δεν θέλει να αποκλειστεί από την παρέα, να γίνει στόχος πειραγμάτων ή να μείνει μόνος. Έτσι η ανάγκη για να ανήκει κάπου υπερισχύει του φόβου για τους οικογενειακούς κανόνες ή τις αρνητικές συνέπειες.

Οι βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες συνέπειες από τη χρήση αλκοόλ είναι ποικίλες. Η εφηβεία είναι περίοδος που χαρακτηρίζεται από πολύ καλή υγεία γενικά, όμως η θνησιμότητα αυξάνεται κατά 200% ανάμεσα στις ηλικίες 11-25 (SurgeonGeneral’sCalltoAction, σελ. 10). Αυτή η δραματική αύξηση σχετίζεται κατά ένα μεγάλο μέρος στην τάση των εφήβων για ριψοκίνδυνες συμπεριφορές και το αλκοόλ συχνά παίζει σημαντικό ρόλο στην ενίσχυση αυτής της τάσης.

Έτσι, η κατανάλωση αλκοόλ από εφήβους:

• μπορεί να οδηγήσει σε επικίνδυνες σεξουαλικές συμπεριφορές
• σχετίζεται με χαμηλή σχολική επίδοση
• σχετίζεται με χρήση άλλων ουσιών
• οδηγεί σε οργανικές συνέπειες που φτάνουν μέχρι το θάνατο
• μπορεί να αλλάξει τη δομή και τη λειτουργία του αναπτυσσόμενου εγκεφάλου και να επηρεάσει τη γενικότερη ανάπτυξη του εφήβου
• δημιουργεί έμμεσες συνέπειες που επηρεάζουν άλλους ή τους βάζουν σε κίνδυνο (π.χ. καταστροφή ξένης περιουσίας, τραυματισμοί)
• αυξάνει τις πιθανότητες αλκοολισμού στην ενήλικη ζωή.

Στο ερώτημα πόσο αλκοόλ επιτρέπεται να καταναλώνουν οι έφηβοι, η απάντηση είναι: καθόλου. Δεν υπάρχει ασφαλές όριο κατανάλωσης αλκοόλ στην εφηβεία. Φυσικά ο πειραματισμός είναι κύριο χαρακτηριστικό της περιόδου αυτής, αλλά υπάρχει μεγάλη απόσταση από τον πειραματισμό ως τη συστηματική χρήση.

Αν και, όπως έχει ειπωθεί, οι γονείς δεν μπορούν να τα ελέγξουν όλα, εκείνοι παίζουν τον πιο σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη απόψεων για το αλκοόλ.

1. Μπορούν να γίνουν παράδειγμα προς μίμηση, να στείλουν μήνυμα με τη συμπεριφορά τους, πίνοντας σε συγκεκριμένες περιπτώσεις και με μέτρο. Ακόμα και όταν μιλούν για το αλκοόλ στέλνουν μηνύματα. Για παράδειγμα, ας σκεφτούμε τι μαθαίνει ένα παιδί όταν ακούει το γονιό να λέει: «είχα πολύ δύσκολη μέρα στη δουλειά. Χρειάζομαι ένα ποτό».

2. Η δημιουργία καλής σχέσης με τα παιδιά από μικρή ηλικία είναι σημαντική, ώστε όταν το παιδί τιμωρείται ή απαγορεύεται στον έφηβο μια έξοδος, να μην κινδυνεύει η σχέση του με τους γονείς από το θυμό που είναι φυσικό να προκύψει. Επίσης, ο γονιός θα πρέπει να διατηρεί το ρόλο του: είναι γονιός και όχι φίλος. Διότι αν κάποια στιγμή χρειαστεί να είναι αυστηρός με το παιδί του, ως φίλος δεν θα το καταφέρει.

3. Η καλή αυτοπεποίθηση και οι σωστές κοινωνικές δεξιότητες αποτελούν όπλα για τον έφηβο όταν έχει να αντιμετωπίσει συνομηλίκους που πίνουν για να χαλαρώσουν και να διασκεδάσουν. Η απόρριψη από μια παρέα που πίνει δε σημαίνει κάτι τραγικό για ένα παιδί που νιώθει σίγουρο για τον εαυτό του και που έχει εμπιστοσύνη στην ικανότητά του να κάνει φίλους και να περνά καλά χωρίς να πίνει. Το χτίσιμο της αυτοπεποίθησης εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την οικογένεια.

4. Η οικογένεια επίσης διδάσκει δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων και τρόπους χαλάρωσης, ξεκούρασης και διασκέδασης. Το αλκοόλ δεν θα πρέπει να είναι επιλογή όσον αφορά στον τρόπο που διαλέγει κάποιος να λύσει κάποιο πρόβλημα, να ξεκουραστεί ή να περάσει καλά.

Τέλος, ας μην ξεχνάμε ότι πρέπει να εφαρμόζονται και οι νόμοι για τη χρήση αλκοόλ από παιδιά και εφήβους. Οι γονείς μπορεί να κάνουν το καλύτερο που μπορούν, αλλά δεν μπορούν να κλείσουν τα παιδιά στο σπίτι για να τα προστατέψουν. Είναι απαραίτητο να μη σερβίρεται και να μην πωλείται αλκοόλ στα παιδιά. Μέχρι όμως να γίνει αυτό, οι γονείς και η οικογένεια είναι η μοναδική ασπίδα προστασίας.

 

Ακολουθήστε το limnosfm100.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
Μοιραστείτε το