Οι πέτρες στη χολή επηρεάζουν μεγάλο μέρος του πληθυσμού, έως και 30%. Η ασθένεια έχει μεγαλύτερη προδιάθεση σε μεσήλικες γυναίκες με υψηλό δείκτη μάζα σώματος. Επιπλέον, υπάρχει μια κληρονομική συνιστώσα όπου η ασθένεια εμφανίζεται συχνά σε συγγενείς πρώτου βαθμού.Η χολολιθίαση προκαλείται από μια ανισορροπία μεταξύ χολικών αλάτων, χολερυθρίνης, ασβεστίου και χοληστερόλης. Πολλές περιπτώσεις είναι ασυμπτωματικές, αλλά μπορεί να προκαλέσουν πόνο, συνήθως υπό μορφή κολικού, εάν η πέτρα εμποδίσει την έκκριση της χολής στο έντερο, κάτι που είναι η πιο κοινή παρουσίαση της ασθένειας.
Ο πόνος βρίσκεται συνήθως κάτω από τα δεξιό ημιθωράκιο, αλλά μπορεί να μεταδίδεται στο επιγάστριο ή στη δεξιά πλάτη. Οι ασθενείς μπορεί να υποφέρουν από ναυτία και μερικές φορές ακόμη και εμετό. Οι διαφορικές διαγνώσεις περιλαμβάνουν συνήθως έλκη στομάχου ή πέτρες στα νεφρά, λιγότερο συχνά ηπατίτιδα ή κολίτιδα.Σοβαρότερες επιπλοκές μπορεί να προκληθούν εάν η πέτρα οδηγήσει σε χολοκυστίτιδα, ή εάν φράξει τον κοινό χολικό αγωγό και εμποδίσει την απαγωγή της χολής στο έντερο με αποτέλεσμα υπερχολερυθριναιμία (και ίκτερο), επίσης παγκρεατίτιδα ή χολαγγειίτιδα. Αυτές οι πιο σοβαρές περιπτώσεις απαιτούν ενδονοσοκομειακή περίθαλψη και συχνά χειρουργική επέμβαση.
Μια ειδική περίπτωση είναι οι πολύποδες στη χοληδόχο κύστη, οι οποίοι ανακαλύπτονται συνήθως τυχαία και συχνά αποτελούν ένδειξη για χολοκυστεκτομή. Η διάγνωση της χολολιθίασης περιλαμβάνει αιματολογικές και ηπατικές εξετάσεις όπως και υπερηχογράφημα για να επιβεβαιωθούν οι πέτρες στη χολή ή η λάσπη, και να αποκλειστούν άλλες επιπλοκές της νόσου της χοληδόχου κύστης που αναφέρθηκαν προηγουμένως, όπως ίκτερος, παγκρεατίτιδα ή χολαγγειίτιδα. Σε αυτές τις περιπτώσεις, απαιτείται συμπληρωματικά εξέταση με αξονική ή μαγνητική τομογραφία και μερικές φορές και ERCP, πριν από την οριστική χειρουργική επέμβαση.Η θεραπεία για προβλήματα χολόλιθου είναι η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή.
Όταν η χολοκυστεκτομή ήταν στα σπάργανα, ο χειρουργός αφαιρούσε τις πέτρες και άφηνε τη χοληδόχο κύστη ανέπαφη. Αργότερα έγινε κατανοητό ότι η χοληδόχος κύστη μπορεί να αφαιρεθεί ολόκληρη χωρίς μόνιμη βλάβη. Στις μέρες μας η χολοκυστεκτομή γίνεται σπάνια ως ανοιχτή επέμβαση, αντιθέτως πραγματοποιείται ως ελάχιστα επεμβατική τεχνική, λαπαροσκοπικά, ήδη περίπου από το 1990. Η επέμβαση απαιτεί γενική αναισθησία και γίνεται με τη βοήθεια ειδικού εργαλείου εξοπλισμένου με κάμερα (λαπαροσκόπιο) μέσω 4 μικρών τομών περίπου 2 εκατοστών στην κοιλιά, ενώ διαρκεί περίπου 30 λεπτά.
Κατά τη διάρκεια της λαπαροσκόπησης, μπορεί να γίνει ακτινογραφία για την ανίχνευση και την αφαίρεση τυχόν υπολειπόμενων χολόλιθων στους χοληφόρους αγωγούς. Επίσης, μπορεί να χορηγηθεί ενδοφλεβίως IGC (πράσινο ινδοκυανίνης), μία αβλαβής χρωστική ουσία, η οποία μαζί με το εξελιγμένο μόνιτορ, επιτρέπει περαιτέρω απεικόνιση των χοληδόχων πόρων και ακόμα μεγαλύτερη ασφάλεια, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις οξείας χολοκυστιτίδας.
Η λαπαροσκόπηση σημαίνει μικρότερες ουλές, συντομότερη παραμονή στο νοσοκομείο, ταχύτερη αποκατάσταση, λιγότερο μετεγχειρητικό πόνο και μειωμένο κίνδυνο για αιμορραγία και μετεγχειρητικές λοιμώξεις. Οι πιθανές επιπλοκές μετά από μια τέτοια επέμβαση μπορεί να περιλαμβάνουν αιμορραγία, μόλυνση ή επανεγχείρηση, ωστόσο, οι πιθανότητες είναι κάτω του 0,5%. Η χοληδόχος κύστη δεν είναι ζωτικό όργανο, και μετά από την επέμβαση, η χολή ρέει στο έντερο απευθείας από το συκώτι.
Αυτό μπορεί μερικές φορές να οδηγεί σε μαλακά κόπρανα μετά την επέμβαση, αλλά το παχύ έντερο το αντισταθμίζει αρκετά γρήγορα με αυξημένη απορρόφηση υγρών και οι ασθενείς πολύ σπάνια παραπονούνται για εντερικά προβλήματα μακροπρόθεσμα. Η αποκατάσταση μετά την επέμβαση είναι γρήγορη. Οι ασθενείς παίρνουν εξιτήριο την επόμενη μέρα και δεν χρειάζεται να αφαιρεθούν τα ράμματα καθώς απορροφώνται αυθόρμητα.
Όσον αφορά τον πόνο, οι περισσότεροι ασθενείς χρειάζονται μόνο παρακεταμόλη ή ιβουπροφαίνη, και μόνο σε ορισμένες περιπτώσεις μεμονωμένα δισκία μορφίνης. Ο πόνος υποχωρεί μέσα σε λίγες μέρες και εν απουσία βαριών εργασιών, μπορεί ο ασθενής να επιστρέψει στην εργασία του μετά από 3-4 ημέρες.
*Θάνος Κακουλίδης, M.D., Med. Lic.
Χειρουργός ειδικευθείς στη Βαριατρική & Λαπαροσκοπική Χειρουργική
tkakoulidis.gr
Κινητό: 6973 051053
Ιατρείο: Κοραή 3, 81400, Μύρινα, Λήμνος
Facebook: https://www.facebook.com/profile.php?id=61555258079925
Instagram: thanos_kakoulidis
Email: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.