Τα προβλήματα προκλήθηκαν εξαιτίας της υποστελέχωσης σε επιστημονικό και παραϊατρικό προσωπικό των νοσοκομείων Λήμνου και Λέσβου, τα οποία ουσιαστικά παραμένουν διασυνδεδεμένα.
Κατά τη συζήτηση στη βουλή, η υφυπουργός Υγείας Ζέτα Μακρή παραδέχθηκε τις ελλείψεις, την υποστελέχωση και τη μεγάλη ανισοκατανομή των δημόσιων ψυχιατρικών δομών σε βάρος της Περιφέρειας Β. Αιγαίου.
Ο Γιάννης Ζερδελής μετά το τέλος της κοινοβουλευτικής διαδικασίας έκανε την ακόλουθη δήλωση:
«Η δραματική κατάσταση των Νοσοκομείων της χώρας και ιδιαίτερα αυτών της νησιώτικης Ελλάδας δεν μπορεί να κρυφτεί. Οι κάτοικοι βιώνουν με το χειρότερο τρόπο τις μνημονιακές πολιτικές συρρίκνωσης και απαξίωσης των δημόσιων δομών υγείας και το στρώσιμο των πλέον ευνοϊκών συνθηκών για το μεγάλο ιδιωτικό τομέα σε βάρος του αυτοαπασχολούμενου Έλληνα επιστήμονα γιατρού.
Η αντίδραση στην αυθαίρετη και παράνομη απόφαση της Διοίκησης του νοσοκομείου Λήμνου των κατοίκων, του συλλόγου των γιατρών και της τοπικής αυτοδιοίκησης, που ανέδειξαν το πρόβλημα, δείχνει ότι το μείζον θέμα της δημόσιας υγείας δεν πρέπει να αφεθεί στα χέρια φανατικών του μνημονίου που κλείνουν αυτιά και μάτια στη ζοφερή πραγματικότητα.»
Ακολουθεί η επίκαιρη ερώτηση του κ. Ζερδελή
Θέμα: Διάλυση του νοσοκομείου Λήμνου
Με την υπ’ αρ. πρωτ. 1293/24-02-2014 απόφαση της αναπληρώτριας διοικήτριας του ΓΝ-ΚΥ Λήμνου αποσπώνται στο νοσοκομείο Μυτιλήνης και οι 2 μοναδικοί ψυχίατροι στη Λήμνο που υπηρετούν στο ΕΣΥ. Η απόσπαση είναι διάρκειας 2 μηνών και στο διάστημα αυτό τα έκτακτα και επείγοντα περιστατικά ως και οι παρακολουθούμενοι ψυχιατρικοί ασθενείς ουδεμία κάλυψη ιατρικής ψυχιατρικής φροντίδας θα έχουν.
Η ανωτέρω απόφαση δεν λαμβάνει υπ' όψιν της την αρνητική άποψη της Διευθύντριας του Ψυχιατρικού Τμήματος (αρ. πρωτ. 1327/25-02-2014), την αντίθετη απόφαση του Επιστημονικού Συμβούλιο (2η συνεδρία ΕΣ, θέμα 3ο, αρ. πρωτ. 3/24-02-2014) και τη γνώμη της Ένωσης Ιατρών (αρ. πρωτ. 1328/25-02-2014) που συντείνουν στο ότι η μετακίνηση των ψυχιάτρων θα θέσει σε κίνδυνο την υγεία των ασθενών και θα υποβαθμίσει περαιτέρω το νοσοκομείο.
Ανάλογο πρόβλημα παρατηρήθηκε πρόσφατα με τη μετακίνηση παθολόγου από το νοσοκομείο Μυτιλήνης σε αυτό της Λήμνου για την κάλυψη των αναγκών του σε παθολόγο προκαλώντας δυσλειτουργία στο νοσοκομείο Μυτιλήνης.
Κατόπιν των ανωτέρω, ερωτάται ο κ. Υπουργός:
Προτίθεται να καλύψει τα ελλείμματα σε ιατρούς στις 2 μοναδικές δομές δευτεροβάθμιας περίθαλψης στα ακριτικά νησιά, ώστε να είναι δυνατόν να εκτελούνται τα προγράμματα εφημεριών και να χορηγούνται οι νόμιμες άδεις στους ιατρούς, χωρίς να περιορίζεται μέχρι μηδενισμού η παροχή υπηρεσιών υγείας στους κατοίκους των νησιών;
Στην επίκαιρη ερώτηση του κ. Ζερδελή, απάντηση εχθές στη βουλή η Υφυπουργός Υγείας κα Ζέτα Μακρή.
Παραθέτουμε τη στιχομυθία:
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Μαρία Κόλλια-Τσαρουχάς): Θα συζητηθεί τώρα η με αριθμό 653/4-3-2014 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή Λέσβου του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς κ. Ιωάννη Ζερδελή προς τoν Υπουργό Υγείας, σχετικά με την αντιμετώπιση των προβλημάτων στο νοσοκομείο της Λήμνου.
Κύριε Ζερδελή, έχετε το λόγο για να αναπτύξετε την ερώτησή σας.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΖΕΡΔΕΛΗΣ: Ευχαριστώ, κυρία Πρόεδρε.
Η ερώτηση απευθύνεται προς το αρμόδιο Υπουργείο Υγείας και αφορά την περίθαλψη των ψυχιατρικά ασθενών στο Νοσοκομείο της Λήμνου. Θα κάνω μία περιγραφή των πραγμάτων, δηλαδή της παρούσας κατάστασης στη Λήμνο, η οποία έχει μόνιμο πληθυσμό δεκαεπτά χιλιάδες κατοίκους, ο οποίος αυξάνεται σημαντικά τους καλοκαιρινούς μήνες λόγω τουρισμού. Αυτή τη στιγμή υπηρετούν δύο ψυχίατροι στο δημόσιο νοσοκομείο και δεν υπάρχει κανένας ψυχίατρος ιδιώτης, ο οποίος να υποστηρίζει την ανάγκη της ψυχιατρικής αγωγής και περίθαλψης.
Οι δύο αυτοί ψυχίατροι εκτελούν ένα ιδιαίτερα σημαντικό έργο, το οποίο μπορούμε με αριθμούς να το τεκμηριώσουμε, λέγοντας ότι έχουν κάνει μέσα στον ένα χρόνο τέσσερις χιλιάδες ψυχιατρικές συνεδρίες που αφορούν περίπου χίλιους ασθενείς τους οποίους παρακολουθούν. Επίσης, στο διάστημα αυτό έχουν μηδενίσει ουσιαστικά τα ψυχιατρικά περιστατικά, για τα οποία λόγω μη έγκαιρης παρακολούθησης, διάγνωσης και θεραπείας ο αρμόδιος Εισαγγελέας έχει διατάξει την ακούσια νοσηλεία τους.
Πρόσφατα με απόφαση της Υποδιοικήτριας του Νοσοκομείου Λήμνου σε μέρα που ένας εκ των ψυχιάτρων ήταν εφημερεύων σε γενική εφημερία διετάχθη να μετακινηθεί στη Μυτιλήνη, για να καλύψει ανάγκες του επιστημονικού προσωπικού σε επιστημονική ψυχιατρική υποδομή της Μυτιλήνης που για διαφόρους λόγους –άδειες κ.λπ.- ήταν ανεπαρκές και η άλλη ψυχίατρος, η οποία είναι και Διευθύντρια της Κλινικής, βρισκόταν σε άδεια.
Επομένως, καταλαβαίνετε ότι αυτόματα ένα ολόκληρο νησί δεκαεπτά χιλιάδων κατοίκων, χωρίς δυνατότητα πρόσβασης ούτε στον ιδιωτικό τομέα στην έσχατη ανάγκη, βρέθηκε χωρίς ψυχιατρική φροντίδα.
Η δική μου ερώτηση είναι –και στη δευτερολογία μου θα δώσω και ορισμένα στατιστικά στοιχεία που ενδεχομένως να φανούν χρήσιμα στο Υπουργείο- τι πρόκειται να κάνει το Υπουργείο, ώστε να αρθεί αυτή η διοικητική συνένωση των δύο Νοσοκομείων τελικά, Λέσβου και Λήμνου –γιατί έχουμε μερική άρση της διασύνδεσης, η οποία ταλαιπωρεί και το προσωπικό- ώστε να καλυφθούν και οι θέσεις εκείνες που είναι απαραίτητες για την ψυχιατρική φροντίδα.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Μαρία Κόλλια-Τσαρουχά): Ευχαριστώ, κύριε συνάδελφε.
Στην ερώτησή σας θα απαντήσει η Υφυπουργός κ. Ζέττα Μακρή.
Ορίστε, κυρία Μακρή, έχετε το λόγο.
ΖΕΤΤΑ ΜΑΚΡΗ (Υφυπουργός Υγείας): Ευχαριστώ πολύ, κυρία Πρόεδρε.
Κύριε συνάδελφε, άκουσα πολύ προσεκτικά τα προβλήματα που εκθέσατε –μπορώ να πω και διεκτραγωδήσατε- με την προφορική σας τοποθέτηση. Δεν έχω λόγο να τα αντικρούσω. Φαντάζομαι ότι είναι ακριβή τα στοιχεία σας.
Σε ό,τι αφορά τη μετακίνηση των γιατρών που αναφέρετε στην ερώτησή σας, η απάντηση των Υπηρεσιών είναι ότι γίνεται εκ περιτροπής και ότι δεν έχει προκύψει ποτέ θέμα απουσίας ψυχιάτρου από το Νοσοκομείο. Η διαφορά στις αποφάσεις που αναφέρετε στην ερώτησή σας είναι ότι είναι μικρότερα τα διαστήματα μετακίνησης των ψυχιάτρων. Επίσης, έχει ζητηθεί η κάλυψη της θέσεως του «Βοστανείου» με επίκουρο ψυχίατρο.
Σε ό,τι αφορά την Υπηρεσία, επειδή παρατηρήσατε ότι υπάρχουν ελλείψεις ιατρών, αυτήν τη στιγμή δεν υπάρχει κάλυψη θέσεων επικουρικών γιατρών ειδικότητας ψυχιατρικής για το Γενικό Νοσοκομείο Μυτιλήνης.
Τα αιτήματα για παθολόγο και ψυχίατρο τα οποία αναφέρετε θα εξετασθούν, εφ’ όσον υποβληθούν και από τη Διοίκηση, στο πλαίσιο της έγκρισης των θέσεων που θα γίνει σε μεταγενέστερη φάση, γιατί κατ’ αρχήν έχουμε μια άδεια από το Υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης να κάνουμε προσλήψεις και μετά θα γίνει η κατανομή των θέσεων ανάλογα με τις ανάγκες. Όμως, αυτήν τη στιγμή δεν υπάρχει καμμία προκήρυξη ή ολοκλήρωση κρίσης για την κάλυψη θέσεως ιατρού ειδικότητας ψυχιατρικής ή παθολογίας.
Δεν ξέρω τι θα πείτε στη δευτερολογία σας και ενδεχομένως αν υπάρχει κάτι που πρέπει και εγώ να προσθέσω. Όμως, θα σας πω ότι προβλέπεται από το νόμο οι διοικητές των ΥΠΕ, όταν χρειάζεται να καλύψουν ανάγκες νοσοκομείων, με κοινές αποφάσεις, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 3868/2010, να μετακινούν ιατρικό προσωπικό για τρεις μήνες και η μετακίνηση αυτή επαναλαμβάνεται για άλλους τρεις μήνες μέσα στο ίδιο έτος.
Είμαι στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε άλλη διευκρίνιση.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Μαρία Κόλλια-Τσαρουχά): Ευχαριστούμε, κυρία Υπουργέ.
Κύριε συνάδελφε, έχετε το λόγο για να δευτερολογήσετε.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΖΕΡΔΕΛΗΣ: Ευχαριστώ την κυρία Υφυπουργό.
Θέλω να κάνω μερικές παρατηρήσεις. Πρώτον, ο ένας εκ των αποσπασμένων ήταν σε γενική εφημερία, όπως σας είπα. Η ψυχίατρος, η Διευθύντρια της Ψυχιατρικής Κλινικής, βρισκόταν σε νόμιμη άδεια. Επομένως και μόνο αυτή η μετακίνηση θα άφηνε ολόκληρο το νησί ακάλυπτο. Βέβαια, ήταν στη διακριτική ευχέρεια της Διοικήτριας να δει τα προβλήματα τα οποία θα δημιουργούνταν, τα οποία προφανώς δεν τα είδε. Δεν είναι δική μου η ευθύνη να της καταλογίσω διοικητική ανεπάρκεια, αλλά είναι δική σας. Αυτό είναι το πρώτο.
Δεύτερον, τα νούμερα που σας ανέφερα των ψυχιατρικών συνεδριών, τα οποία είναι ιδιαίτερα σημαντικά, είναι υποεκτιμημένα για τον απλούστατο λόγο ότι πολλά ψυχιατρικά περιστατικά -τα οποία έχουν και ένα γενικό όρο και λέγονται «pathicure»- νοσηλεύονται από παθολόγους για λόγους κοινωνικούς. Και αυτό το γνωρίζουμε εμείς οι γιατροί πάρα πολύ καλά.
Θέλω να σας πω ότι δυστυχώς τα ψυχιατρικά περιστατικά αυξάνονται. Έχουμε μία αλματώδη αύξηση της κατάθλιψης -όπως έχει καταγραφεί και υπάρχουν στοιχεία- η οποία έχει φθάσει αλματωδώς στο 12,3% του γενικού πληθυσμού. Αυτό είναι το ποσοστό που χρειάζεται άμεσης ψυχιατρικής θεραπείας και παρακολούθησης.
Επίσης, οι αυτοκτονίες έχουν αυξηθεί σημαντικά και υπάρχει και σαφής συσχέτιση των αυτοκτονιών με το ποσοστό ανεργίας, διότι έχει καταγραφεί σε πολλές μελέτες ότι 1% αύξηση του ποσοστού ανεργίας συνοδεύεται με 0,8% αύξηση του αριθμού των αυτοκτονιών. Πολλές δε αυτοκτονίες στον ελλαδικό χώρο δεν καταγράφονται ως θάνατοι από αυτοκτονία, αλλά από άλλα αίτια για λόγους κοινωνικούς και θρησκευτικούς και το γνωρίζετε και εσείς και εγώ καλά.
Θα ήθελα, όμως, να κάνω και μερικές παρατηρήσεις, οι οποίες αφορούν την έκθεση αξιολόγησης των παρεμβάσεων εφαρμογής της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης για την περίοδο 2000-2009, η οποία είναι μελέτη του Υπουργείου Υγείας, του οποίου είστε πολιτική προϊστάμενος.
Η έκθεση αναφέρεται στον αριθμό των ψυχιάτρων ανά εκατό χιλιάδες κατοίκους. Προηγούνται η Φινλανδία και η Τσεχία με είκοσι δύο ψυχιάτρους ανά εκατό χιλιάδες πληθυσμού. Ακολουθεί η Γαλλία με είκοσι, το Βέλγιο με δεκαοκτώ, η Δανία κ.λπ. Η χώρα μας βρίσκεται περίπου στον ευρωπαϊκό μέσο όρο με δεκαπέντε ψυχιάτρους.
Εκεί, όμως, που υπάρχει πραγματικά δραματική έλλειψη –και πρέπει να σας το πω αυτό γιατί πιθανόν να το αξιολογήσουμε αργότερα σε κάποιες περιπτώσεις- είναι στον αριθμό των ψυχιατρικών νοσηλευτών –και όχι γιατρών- ανά εκατό χιλιάδες πληθυσμού. Η Ελλάδα βρίσκεται στην προτελευταία θέση με τρεις ειδικευμένους νοσηλευτές ανά εκατό χιλιάδες πληθυσμού, ενώ προηγείται το Βέλγιο με εκατόν ογδόντα ανά εκατό χιλιάδες πληθυσμού. Αντιλαμβάνεστε πώς η τεράστια αυτή διαφορά επιβαρύνει και την ψυχιατρική παρακολούθηση και τη φροντίδα των νοσηλευομένων.
Επίσης, θα ήθελα να σας πω ότι οι υπηρεσίες ψυχικής υγείας για παιδιά και εφήβους ανά περιφέρεια όπως έχει καταγραφεί είναι μηδενικές στο Βόρειο Αιγαίο.
(Στο σημείο αυτό κτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Βουλευτού)
Μισό λεπτό, κυρία Πρόεδρε, να ολοκληρώσω. Τελειώνω.
Οι ψυχίατροι οι οποίοι θα έπρεπε να υπάρχουν και να λειτουργούν είναι οκτακόσιοι ογδόντα έξι το 2010 κατά πρόβλεψη, οι εκατόν ενενήντα επτά οι παιδοψυχίατροι και εννιακόσιοι είκοσι δύο οι ψυχολόγοι. Πρέπει να δείτε εάν αυτά τα νούμερα επαρκούν, γιατί κατά την άποψή μου δεν επαρκούν.
Όσον αφορά τα κέντρα ψυχικής υγείας ανά υγειονομική περιφέρεια στο Βόρειο Αιγαίο, δεν υπάρχει κανένα ενώ αντίστοιχα στην Αττική δεκαπέντε. Θα καταθέσω τα στοιχεία αυτά στα Πρακτικά.
Οι μονάδες και τα προγράμματα ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης στην Αττική είναι εκατόν πενήντα έξι και σε ολόκληρο το Βόρειο Αιγαίο δύο.
Αυτές οι δραματικές ελλείψεις επιβαρύνουν με φόρτο ιδιαίτερα σημαντικό τους γιατρούς οι οποίοι εργάζονται στον τομέα της ψυχικής υγείας.
Κατόπιν αυτού νομίζω ότι επιβάλλεται άμεσα να στρέψει το Υπουργείο το ενδιαφέρον του στο να καλυφθούν οι θέσεις τουλάχιστον των ψυχιάτρων με επικουρικούς γιατρούς ή να προκηρύξετε θέσεις στο Βοστάνειο Νοσοκομείο, ώστε να μπορούν σε περιπτώσεις άδειας, την οποία ζητούν οι ψυχίατροι, να μην παρατηρούνται τέτοιες ελλείψεις, διότι με βάση τις στατιστικές τις οποίες ανέφερα, τουλάχιστον στο Νομό Λέσβου θα έπρεπε να υπηρετούν δεκαπέντε ψυχίατροι, ιδιώτες και στο ΕΣΥ, όταν υπηρετεί ένας ψυχίατρος στο ΕΣΥ αυτήν τη στιγμή, ένας παιδοψυχίατρος και τρεις ιδιώτες.
Ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Μαρία Κόλλια-Τσαρουχά): Ευχαριστούμε και εμείς, κύριε συνάδελφε.
Κυρία Υπουργέ, έχετε το λόγο.
ΖΕΤΤΑ ΜΑΚΡΗ (Υφυπουργός Υγείας): Ευχαριστώ, κυρία Πρόεδρε.
Κύριε συνάδελφε, τα στοιχεία αυτά που τώρα προσκομίσατε, ότι δηλαδή ένας ήταν σε άδεια και η άλλη έλειπε με γονική άδεια –δεν ενθυμούμαι καλά πώς το αναφέρατε- δεν προκύπτουν από την ερώτησή σας και καταλαβαίνετε ότι ούτε και η Διοικήτρια απάντησε στο πνεύμα αυτό.
Δεσμεύομαι, όμως, εφόσον το καταθέτετε στη Βουλή, να το ελέγξω και να σας ενημερώσω χωρίς καν να χρειαστεί να υποβάλετε δεύτερη ερώτηση. Θα το κάνω εντός της εβδομάδος.
Σε ό,τι αφορά τους αριθμούς για τις αυτοκτονίες και την κατάθλιψη, που αναφέρατε, θα σας παρακαλέσω πάρα πολύ, επειδή όλα αυτά τα στοιχεία δεν είναι επίσημα και δεν είναι διασταυρωμένα –και το παραδεχθήκατε και ο ίδιος, λέγοντας ότι πολλές αυτοκτονίες δεν δηλώνονται για λόγους κοινωνικούς ή για λόγους θρησκευτικούς και αυτό είναι μία πραγματικότητα- τουλάχιστον από επίσημα χείλη, όπως είναι τα δικά σας, ή σε επίσημα φόρουμ, όπως είναι η Βουλή, να μην τα καταθέτουμε. Σας βεβαιώ, επίσης, ότι από αυτά που έχω εγώ στη διάθεσή μου είναι και απολύτως ανακριβή.
Έρχομαι στην ουσία της ερώτησής σας τώρα.
Πράγματι όλα αυτά που αναφέρατε και με στοιχεία που έχετε επικαλεστεί από την ευρωπαϊκή πραγματικότητα ισχύουν. Όντως είναι υποστελεχωμένα τα ψυχιατρεία -γιατί εκεί εστιάσατε τη δευτερολογία σας και όχι στους παθολόγους. Όντως υπάρχουν ελλείψεις και οι αριθμοί είναι απογοητευτικοί. Αυτό οφείλεται στο ότι διαχρονικά ο τομέας αυτός ήταν παραμελημένος γιατί και οι λήπτες αυτών των υπηρεσιών υγείας δεν ήταν και οι ίδιοι σε θέση να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους -πολλές φορές για λόγους κοινωνικούς- και οι συγγενείς δεν ήταν διεκδικητικοί.
Την προηγούμενη Παρασκευή το Κόμμα σας έκανε μία πολύ προσεκτική ερώτηση για το θέμα αυτό, η οποία μας πήρε τέσσερις ώρες για να την απαντήσουμε. Είπα, λοιπόν, κατά τη συζήτηση αυτή –και το επαναλαμβάνω και τώρα- ότι στο νομοσχέδιο που θα κατατεθεί στις προσεχείς δέκα ημέρες υπάρχουν ρυθμίσεις για την ψυχιατρική μεταρρύθμιση και μεταξύ αυτών είναι και η επιστροφή ανθρώπων που προσλήφθηκαν στον τομέα της ψυχικής υγείας και τώρα τους έχουν ανατεθεί αλλότρια καθήκοντα, πράγμα που απαγορεύεται και από το ευρωπαϊκό, αλλά και από το εθνικό δίκαιο.
Γίνεται, λοιπόν, μία συστηματική προσπάθεια τα κακώς κείμενα που επισημάνατε –ίσως τα περιγράψατε λίγο πιο τραγικά απ’ ό,τι είναι στην πραγματικότητα- να τα διορθώσουμε και να τα βελτιώσουμε. Σε ό,τι δε αφορά τη στελέχωση του νοσοκομείου –επειδή θα γίνει η κατανομή των θέσεων- θα σας καλέσω εγώ η ίδια, όπως και τη διοίκηση βεβαίωςσ και τους άλλους φορείς του νομού για να συνεργαστούμε, ώστε να γίνει η μεγαλύτερη δυνατή κάλυψη των θέσεων αυτών.
