Ασπρόμαυρος, μαύρη πλάτη, λευκή κοιλιά, του αρέσει η αρχαιολογία, του αρέσουν και οι τηγανιτές πατάτες, μιλά τη γλώσσα των χελιδονιών και, ναι, έρχεται η στιγμή που αποφασίζει να ταξιδέψει μαζί τους στην Αίγυπτο». Μιλάμε με τη Φωτεινή Στεφανίδη για το νέο βιβλίο που ετοιμάζεται και θα εκδοθεί σύντομα από τις εκδόσεις Πατάκη με τίτλο «Ο γάτος που έφυγε με τα χελιδόνια». Και είναι άλλη μια παραμυθένια ιστορία του Χρήστου Μπουλώτη με εικονογράφηση της Φωτεινής.
Πότε πρωτομιλήσατε γι’ αυτή την ιστορία;
Πρέπει να έχουν περάσει είκοσι χρόνια, ίσως και παραπάνω. «Ξέρεις», μου είπε όταν δουλεύαμε το “Άγαλμα που κρύωνε”, «κάποτε στη Λήμνο είχαν εξαφανιστεί όλες οι γάτες. Και είχε απομείνει μόνο ένας γάτος, ο Ξενοφών. Σκαρφαλωμένος στη μια από τις δυο αγγελικούλες μπροστά στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Λήμνου κοίταζε τη χελιδονοφωλιά και τα χελιδόνια. Και πόσο τους έμοιαζε…» Περίπου αυτά μου είπε χωρίς άλλες λεπτομέρειες. Κι έμεινε για ξεκούραση η ιστορία στην άκρη· κι ας κυκλοφόρησαν όλες οι ιστορίες του με γάτους, ετούτη, που ήταν και η πρώτη, περίμενε υπομονετικά να ζωγραφιστεί και να βγει τελευταία. Τιμή και συγκίνηση η ανάθεση της εικονογράφησης.
Πώς είναι να εικονογραφείς επί τόσα χρόνια τον λόγο του Χρήστου Μπουλώτη;
Κάθε φορά είναι σαν να είναι η πρώτη. Όπως σε μια υγιή ανθρώπινη σχέση που πάντα έχει κάτι καινούργιο να δώσει. Άρτιος λόγος, χαμήλωμα στο μπόι των παιδιών αλλά και ψήλωμα στην αγνή καρδούλα τους, πλοκή τρυφερή γεμάτη νόημα για τη ζωή, τ’ αδύνατα να γίνονται δυνατά χάρη στην αγάπη και την αληθινή φιλία, όσο διαφορετικοί και να είναι οι ήρωές του. Και πάντα, μα πάντα ένα λουλούδι ή ένα δέντρο αγαπημένο ελληνικό. Πεύκο θα ’ναι και συκιά (του ποιητή και της ζωγράφου), γαζία (ο γάτος της οδού Σμολένσκη), λεύκα (η παράξενη αγάπη), νεραντζιά (ο ρακοσυλλέκτης γάτος και το άγαλμα που κρύωνε), αμπέλι, ροδιά και αχλαδιά (ο Κάδμος με τη σκυλίτσα του και το φεγγάρι), φοίνικας (ξανά το άγαλμα που κρύωνε), παπαρούνα (κουδούνια με πατάτες στο φούρνο), μαργαρίτα (το κίτρινο λεωφορείο για την Πατρίδα), καρπουζιά (ο κλέφτης των καρπουζιών) ή γιασεμί (24 παράλογα); Τώρα ήρθε η σειρά της αγγελικούλας και λιγάκι της τριανταφυλλιάς που σκαρφαλώνει κι αυτή πάνω στην αυλόπορτα του Αρχαιολογικού Μουσείου της Λήμνου.
Η ιστορία εξελίσσεται στη Λήμνο λοιπόν;
Ναι, και μάλιστα στο Αρχαιολογικό της Μουσείο, ένα παλιό αρχοντικό επάνω στον Ρωμέικο Γιαλό στη Μύρινα, μια ανάσα από το κάστρο με τα ελαφάκια που μοσχοβολάει όλες τις εποχές του χρόνου από τα βότανα που φυτρώνουν παντού επάνω στο ύψωμα που είναι χτισμένο, ακόμη κι ανάμεσα στα βράχια, ώς τη θάλασσα. Αλλά όχι μόνο στη Λήμνο. Σαν χελιδονόγατος που είναι ο Ξενοφών, η χάρη του πετάει μέχρι κάτω στην Αίγυπτο και στο εκεί Αρχαιολογικό Μουσείο του Καΐρου, αυτό το κοκκινωπό τεράστιο κτήριο που έχει κλείσει προ πολλού τα εκατό του χρόνια και πρόκειται από του χρόνου να δώσει τη θέση του στο νέο που είναι σχεδόν έτοιμο. Ωστόσο η ιστορία μας, και ως παραμυθένια, έχει τη δύναμη να μετακινεί εποχές, να κρατάει τα παλιά, να πετυχαίνει το αδύνατο, να ερωτεύεται και κυρίως να πετάει. Είτε κανονικά στα ύψη, είτε από χαρά.
Στη Μύρινα ετοιμάζεται και το Μουσείο Παιχνιδιών που θα στεγάσει τη συλλογή του Χρήστου Μπουλώτη.
Το περιμένουμε πώς και πώς αυτό το καλοκαίρι με το καλό ν’ ανοίξει την όμορφη πόρτα του. Εκεί, ανάμεσα στα χιλιάδες παιχνίδια, θα ζωντανεύουν και οι παραμυθένιες ιστορίες του Χρήστου. Έργο ζωής το Μουσείο. Κι «ο γάτος που έφυγε με τα χελιδόνια», μαζί και η «Επανάσταση των παλιών παιχνιδιών» κι άλλα κι άλλα που έχει γράψει, ίσως και όλα του τα βιβλία έχουν θέση εκεί, γιατί το παιχνίδι και η Λήμνος δεν λείπουν από κανένα έργο του.
Ένα απόσπασμα από το βιβλίο;
«Με το που μπήκε φθινόπωρο κι άρχισαν πια τα χελιδόνια να ετοιμάζονται, όπως κάθε χρόνο, για το μακρινό ταξίδι τους στις ζεστές χώρες –συγκεκριμένα για τη χώρα που τη λένε Αίγυπτο-, ο γάτος Ξενοφών δεν έκλεινε μάτι απ’ τη στεναχώρια του. Άλλες γάτες δεν υπήρχαν στο νησί, και σε λίγο θα άδειαζε και ο κήπος του μουσείου από τους φίλους του τα χελιδόνια.
Ένα μικρό χελιδονάκι, ο Δονάκης, που ένιωθε τη βαθιά στεναχώρια του μοναχικού γατούλη, είπε κάποια στιγμή στους δικούς του: “Εγώ δεν θα έρθω μαζί σας. Θα μείνω εδώ να ξεχειμωνιάσω με τον θείο Ξενοφώντα. Δεν αντέχω να τον αφήσω μόνο, μονάχο, ολομόναχο, χωρίς συντροφιά”.
Όσο κι αν το παρακαλούσαν οι δικοί του και τον συμβούλευε κι ο γάτος Ξενοφών, εκείνο τίποτα. Επέμενε, πείσμωσε. Δεν άλλαζε γνώμη ο Δονάκης. Σκέφτηκε τότε ο μπαμπάς του πως, τελικά, ίσως η καλύτερη λύση ήταν να παίρνανε φέτος μαζί τους και τον θείο Ξενοφώντα και να επέστρεφαν στο νησί όλοι μαζί την επόμενη άνοιξη. «Άσε που όπως είναι μαύρος με άσπρη μόνο την κοιλιά», συνέχισε ο μπαμπάς του Δονάκη, “έχει ακριβώς τα δικά μας χρώματα, από μακριά νομίζεις πως είναι της γενιάς μας, κάτι σαν γάτος-χελιδόνι δηλαδή. Χελιδονόγατος!”
Ο γάτος Ξενοφών δεν είπε αμέσως ούτε ναι, ούτε όχι. Έμεινε για τρία μερόνυχτα σκεφτικός, αναποφάσιστος…»
Πότε το περιμένουμε;
Σίγουρα δεν θα έχει φύγει ακόμα ούτε ένα χελιδόνι απ’ τ’ όμορφο νησί όταν κυκλοφορηθεί. Ελπίζουμε πριν μπει το καλοκαίρι.
Κι εδώ, ας στείλουμε τις πιο ζεστές ευχές μας για μια ήρεμη, κατανυκτική Μεγάλη Εβδομάδα και μια χαρμόσυνη Λαμπρή μακριά από υπερβολές, με την αγάπη και την αλήθεια πάντα να ανθίζουν σαν τα μπουκέτα της αγγελικούλας στις καρδιές όλου του κόσμου.
Πηγή: presspublica.gr