Η ηφαιστειογενής νήσος που το μέγεθος της δεν ξεπερνάει τα 45 τ.χλμ. χαρακτηρίζεται από τους ήρεμους λόφους που ανάμεσά τους κατεβαίνουν ρεματιές και που με τη σειρά τους καταλήγουν σε όμορφες παραλίες. Υδροβιότοποι και φρύγανα, πικροδάφνες και αγριελιές, θρούμπια, φασκομηλιές, αστοιβίδες και ευφόρβιες δίνουν το χρώμα τους στο τοπίο του νησιού. Και ανάμεσά τους ξεπηδάνε διάσπαρτες βελανιδιές που σε μια συγκεκριμένη περιοχή σχηματίζουν ένα από τα σπανιότερα δάση της Ελλάδας.
Στα βορειοανατολικά του νησιού λοιπόν αναπτύσσεται το περίφημο δρυοδάσος, ένα από τα πιο πυκνά και αρχαία δάση του είδους που απαντάται στη νησιωτική Ελλάδα. Εδώ πρέπει να αναφερθεί ένα γεγονός της φυσικής ιστορίας του Αιγαίου που λίγοι γνωρίζουν. Ολα τα νησιά του μεγάλου πελάγους, όσο και αν η σημερινή εικόνα των περισσοτέρων φανερώνει το αντίθετο, υπήρξαν στο μακρινό παρελθόν κατάφυτα από δάση τα οποία χάθηκαν, με τα χρόνια, λόγω της συνεχούς κατοίκησης.
Ο άνθρωπος έκοβε στους αιώνες τα δέντρα για να ζεσταθεί, για να μαγειρέψει και για να κατασκευάσει σπίτια και καράβια. Το αποτέλεσμα ήταν η απόλυτη αποψίλωση, σε τέτοιο βαθμό μάλιστα που η αρχική βλάστηση δεν μπόρεσε να επανακάμψει ποτέ, ακόμα και σε νησιά που χάσανε λόγω επιδρομών τους κατοίκους τους για αιώνες.
 |
Σήμερα υπάρχουν κάποια κατάλοιπα των παλαιών μεγάλων δασών βελανιδιάς, είτε ως μικρές συστάδες είτε ως μεμονωμένα άτομα σε νησιά όπως η Νάξος, η Τήνος και η Ανδρος. Φανταστείτε λοιπόν νησιά σαν τη Σέριφο, τη Φολέγανδρο και την Ανάφη κατάφυτα σαν την Ιθάκη. Απλά στη θέση των πεύκων βάλτε τις βελανιδιές.
Ο μικρός Αη Στράτης έχει το προνόμιο να φιλοξενεί το πιο μεγάλο και πυκνό δρυοδάσος που μπορεί κανείς να συναντήσει στο Αιγαίο. Το δάσος αποτελείται, σχεδόν αποκλειστικά, από ήμερες βελανιδιές ή αλλιώς βελανιδιές του είδους Quercus ithaburensis macrolepis, μερικές από τις οποίες μάλιστα είναι αιωνόβιες. Απλώνεται σε μια έκταση 900 στρεμμάτων στη θέση Αυλάκια στα βορειοανατολικά του νησιού και καταλήγει μέχρι τη μεγάλη παραλία Αλωνίτσι, που βρίσκεται λίγα χιλιόμετρα πιο ανατολικά.
Το δρυοδάσος ξεκινάει στις ρίζες ενός γκρεμού κοντά στον λόφο με το όνομα Σερέταινας Ράχη και φτάνει μέχρι τις απότομες ακτές στα βόρεια. Μάλιστα, στο Αλωνίτσι οι βελανιδιές ενώνονται με αμμοθίνες δημιουργώντας έναν σπάνιο βιότοπο, καθώς οι περισσότερες αμμοθίνες του Αιγαίου διακόπτονται από θαλασσόκεδρα, σκίνα ή αλμυρίκια και όχι από βελανιδιές. Αν και η κτηνοτροφία στον Αη Στράτη είναι εντατική, εντούτοις το δρυοδάσος παραμένει πυκνό, καθώς τα δέντρα πρόλαβαν και μεγάλωσαν προς τα πάνω κρατώντας σε απόσταση τα κλαδιά τους από τα αδηφάγα κατσίκια.
Ενα εύκολο μονοπάτι
 |
Το περπάτημα σε έναν τέτοιο τόπο είναι μια μοναδική εμπειρία και προσφέρεται για οικογένειες, καθώς το μονοπάτι είναι εύκολο και μικρό. Η αφετηρία του βρίσκεται στο λιμάνι και τον μοναδικό οικισμό του νησιού και η κατάληξή του στην παραλία Αλωνίτσι. Ενας εύκολος, σχετικά ανηφορικός, χωματόδρομος ξεκινάει από τα βόρεια του οικισμού περνώντας δίπλα από το παλιό σχολείο και τις κεραίες της τηλεφωνίας. Εκεί ο δρόμος συναντάει έναν αυτοσχέδιο φράχτη που ορίζει έναν βοσκότοπο. Γενικά στον Αη Στράτη θα συναντήσετε πολλά τέτοια εμπόδια. Απλά περάστε και ξανακλείστε καλά τη συρμάτινη πόρτα. Η κατεύθυνση είναι προς τα ανατολικά και ο χωματόδρομος κινείται σε μια περιοχή όπου την άνοιξη αναπτύσσονται μεγάλα δάση από κατακίτρινους άρτηκες. Μετά από 2,2 χιλιόμετρα, και αφού περάσετε ανάμεσα από κοπάδια νωχελικών αγελάδων, συναντάτε μια διασταύρωση στην οποία κάνετε αριστερά προς τα βόρεια.
Οι πρώτες διάσπαρτες βελανιδιές κάνουν την εμφάνισή τους, ενώ δεν αποκλείεται να δείτε νησιώτικες πέρδικες να πετάνε μακριά σας ενοχλημένες, καθώς εδώ είναι η περιοχή τους. Μετά από 850 μέτρα φτάνετε σε μία ακόμα αυτοσχέδια πόρτα από σύρμα που πρέπει να περάσετε, κάτι που θα καταλάβετε από τη μεγάλη δεξαμενή που βρίσκεται δίπλα της. Εδώ βρίσκεται μια στάνη, αλλά αντίθετα από άλλες περιοχές της Ελλάδας δεν χρειάζεται να έχετε τον νου σας στα σκυλιά, καθώς οι κτηνοτρόφοι στον Αη Στράτη δεν χρησιμοποιούν σκύλους για τα κοπάδια τους.
Περπατώντας στο δάσος
Εδώ είναι το σημείο όπου θα αντικρίσετε για πρώτη φορά το μαγικό δρυοδάσος. Ανοίγοντας και ξανακλείνοντας έναν ακόμη φράχτη, γρήγορα θα βρεθείτε κάτω από τις σκιές των υπέργηρων βελανιδιών. Το μονοπάτι κινείται μέσα στο δάσος και το μήκος του φτάνει τα περίπου 4 χιλιόμετρα. Στα αριστερά σας απλώνεται το Αιγαίο με θεά τη Λήμνο, ενώ όταν ο καιρός είναι καθαρός μπορεί να δείτε μέχρι και τον Αθω. Στα δεξιά σας υψώνεται ένας βράχος πάνω από τον οποίο πετάνε μαυροπετρίτες, βραχοκιρκίνεζα, γερακίνες και άλλα αρπακτικά. Το δρυοδάσος είναι ένας ιδιαίτερα σημαντικός βιότοπος για την ορνιθοπανίδα, ιδιαίτερα κατά την εποχή των μεταναστεύσεων, όταν στις φυλλωσιές του βρίσκουν προσωρινό καταφύγιο εκατοντάδες πουλιά.
 |
Το μονοπάτι δεν έχει σήμανση και είναι εύκολο να μπερδευτεί κανείς με κάποια από τις πολλές γιδόστρατες του νησιού. Ομως, μην ανησυχείτε, δεν υπάρχει περίπτωση να χάσετε τον προσανατολισμό σας. Η θάλασσα στο αριστερό σας χέρι και οι λόφοι στα δεξιά σάς καθοδηγούν. Το μόνο που χρειάζεται να προσέξετε είναι τα πατήματά σας στο γεμάτο φύλλα ανώμαλο έδαφος και τα περάσματα στους μικρούς γκρεμούς που βρίσκονται λίγο πριν από την παραλία Αλωνίτσι. Στη διαδρομή σας θα συναντήσετε μικρά ξέφωτα, όπου αξίζει να ξαποστάσετε για λίγη ώρα ατενίζοντας τη θέα στο Αιγαίο, και αυτό γιατί η περιοχή είναι πέρασμα δελφινιών και είναι πολύ πιθανό να δείτε κάποιο κοπάδι στα ανοιχτά.
Σύντομα το δάσος αραιώνει και φτάνετε στους γκρεμούς με τα ηφαιστειακά πετρώματα, όπου θα συναντήσετε και του Καρβούνη τη Βρύση. Μπροστά σας απλώνεται η παραλία Αλωνίτσι, μήκους 1,5 χλμ., με την όμορφη νήσο Βέλια απέναντί της. Το περπάτημά σας από την αρχή του δάσους μέχρι και το Αλωνίτσι δεν θα διαρκέσει πάνω από 1,5 ώρα, ενώ στο τέλος μπορείτε να ρίξετε μια βουτιά στα γαλαζοπράσινα νερά. Η εξερεύνησή σας μέσα σε έναν τέτοιο μαγικό τόπο είναι απολαυστική, καθώς υπάρχουν σημεία στα οποία με δυσκολία πιστεύει κανείς ότι βρίσκεται σε ένα μικρό νησί του Αιγαίου και όχι σε κάποιο βουνό της Πίνδου.
Κείμενο - Φωτογραφίες: Δαυίδ Κουτσογιαννόπουλος
Πηγή: ethnos.gr
