Η σημερινή επέτειος για το ΄΄ ματς του θανάτου- TheDeathMatch) στις 9 Αυγούστου του 1942 στο Κίεβο, κέντρισε το ενδιαφέρον μου και θα επιχειρήσω να σας το παρουσιάσω. Παρόμοιο περιστατικό αντίστασης είχαμε και στην Αθήνα την άνοιξη του 1942, όπου  ο αγώνας ΑΕΚ-ΠΑΟ  προκάλεσε την πρώτη διαδήλωση εναντίον των δυνάμεων κατοχής. _http://www.gazzetta.gr/node/174533

Η επιχείρηση Μπαρμπαρόσα

Η σφοδρότατη μάχη για την κατάληψη του Κιέβου(7 Ιουλίου-26 Σεπτεμβρίου 1941) θα βρει το γερμανικό στρατό νικητή. Πολλοί κάτοικοι εκτελούνται ενώ οι πολυάριθμοι Εβραίοι της πόλης  παίρνουν τα δρόμο για τα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Στις 8 Σεπτεμβρίου αρχίζει η γνωστή πολιορκία του Λένινγκραντ. Ο Γερμανικός στρατός φαίνεται ανίκητος και προκαλεί τρόμο στην τότε Σοβιετική Ένωση αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο. Κατά την κατάληψη του Κιέβου οι ποδοσφαιρικές ομάδες  διαλύονται. Οι ναζί συλλαμβάνουν περίπου 630.000 αιχμαλώτους ανάμεσά τους και πολλούς αθλητές που ανήκουν στην ομάδα της Ντιναμό Κιέβου¹.

Η Ομάδα των κατακτημένων

Στις αρχές του 1942 ο επικεφαλής ενός αρτοποιείου που είχαν ανοίξει οι ναζί για τις ανάγκες του στρατού και στο οποίο δούλευαν Ουκρανοί εργάτες, συνάντησε ένα πρωί σε άθλια κατάσταση από τις κακουχίες και τραυματισμένο από τον πόλεμο το μεγαλύτερο όνομα της προπολεμικής ποδοσφαιρικής Ντιναμό Κιέβου (αλλά και του τότε σοβιετικού ποδοσφαίρου) τον Κόλια Τρούσεβιτς. Τον προσέλαβε στο αρτοποιείο  όπου ανάμεσα στους εργάτες υπήρχαν αρκετοί αθλητές της ομάδας του Κιέβου. Εκεί αποφάσισαν να συγκροτήσουν μία νέα ποδοσφαιρική ομάδα.  Ο Τρούσεβιτς βρήκε και άλλους  πρώην συμπαίκτες του και παίκτες από άλλες ομάδες της εποχής. Αναφέρεται ότι από τους 11 παίκτες οι 8 τουλάχιστον προερχόταν από τη ΝΤΙΝΑΜΟ και οι 3 από τη ΛΟΚΟΜΟΤΙΒ. Από τους παίκτες αυτούς δημιουργήθηκε η αντιστασιακή  ποδοσφαιρική ομάδα FCSTART.

Ομάδα των δοσίλογων Ουκρανών

Ο Γκιόργκι Σφετσόφ  Ουκρανός δοσίλογος, εθνικιστής και πρώην ποδοσφαιριστής, θέλοντας να δείξει ότι τίποτα δεν άλλαξε από την κατοχή των γερμανών στο ποδόσφαιρο της Ουκρανίας, δημιούργησε παράλληλα  μια ομάδα τη Ρουχ. Ο Σφετσόφ προσπάθησε να πείσει όσους παίκτες ήταν στο αρτοποιείο και αποτελούσαν σπουδαία ονόματα του ποδοσφαίρου (ιδιαίτερα μάλιστα τον Τρούσεβιτς) να ενταχθούν στην δική του ομάδα. Το γεγονός όμως ότι ήταν συνεργάτης των Γερμανών και οι υπόλοιποι ποδοσφαιριστές της Ρουχ ήταν ομοϊδεάτες του, δεν ενθουσίασε τους πρώην Σοβιετικούς ποδοσφαιριστές που με μπροστάρη τον Τρούσεβιτς αρνήθηκαν.

fc Start- Ρουχ 7-2

Τον Ιούνιο του 1942 αρχίζει το λεγόμενο ποδοσφαιρικό πρωτάθλημα Ουκρανίας μέσα σε συνθήκες σκληρής κατοχής. Ο  πρώτος αγώνας ορίζεται μεταξύ της Ρουχ και της fcStart. Οι κατακτητές και οι συνεργάτες τους εναντίον κατακτημένων με πεδίο μάχης το ποδοσφαιρικό γήπεδο.

«Δεν έχουμε όπλα να τους πολεμήσουμε. Θα παίξουμε με τα χρώματα της σημαίας μας. Οι φασίστες θα καταλάβουν ότι αυτό το χρώμα είναι ανίκητο», δήλωσε στους συμπαίκτες του ο Κόλια Τρούσεβιτς. Το τελικό σκορ 7-2 υπέρ της START τα λέει όλα.

ο Κόλια Τρούσεβιτς

Η fc Start σύμβολο αντίστασης

Από εκεί και πέρα η ομάδα του φούρνου, όπως την έλεγαν οι αντίπαλοί της, άρχισε να δίνει αγώνες με ομάδες που αποτελούνταν από στρατιώτες των κατοχικών στρατευμάτων.

21 Ιουνίου 1942        STARTεναντίον Ούγγρων στρατιωτών 6-2

5 Ιουλίου   1942        START εναντίον Ρουμάνων 11-0

12 Ιουλίου 1942        STARTεναντίον σιδηροδρομικών 9-1

Στις 17 Ιουλίου παίζουν για πρώτη φορά με Γερμανούς και επικρατούν με 6-0.

Στις 6 Αυγούστου 1942 η FC Start κερδίζει  την Flakelf ² με 5-1.

Η Startφαίνεται ανίκητη και γίνεται το σύμβολο αντίστασης των Ουκρανών. Η ανώτερη Γερμανική φυλή ταπεινώθηκε από τους κουρελήδες Ουκρανούς και προτίθεται να πάρει εκδίκηση. Ο τελικός κρίσιμος αγώνας ορίζεται για τις 9 Αυγούστου 1942 στο Zenit stadium. Στο ματς αυτό οι Γερμανοί είναι αποφασισμένοι να κερδίσουν οπωσδήποτε με κάθε τρόπο.

Το ματς του θανάτου

Η επίλεκτη ομάδα της Flakelf  παρατάσσεται στο κατάμεστο με στρατιώτες και Ουκρανούς γήπεδο. Οι Γερμανοί χαιρετούν με τον ναζιστικό χαιρετισμό «Heil Hitler». Οι Ουκρανοί αντίθετα σήκωσαν το χέρι φωνάζοντας το σύνθημα FizcultHura» που σημαίνει ΄΄ Ζήτω ο αθλητισμός ΄΄.

Στο ημίχρονο του αγώνα η Startπροηγείται με 3-1 παρά τη μεροληψία του διαιτητή υπέρ των Γερμανών. Στα αποδυτήρια δέχονται την προειδοποίηση:

΄΄ Μην τολμήσετε να κερδίσετε. Η flakelfδεν μπορεί να χάσει από ρακένδυτους Ουκρανούς ΄΄.

Ο ηρωισμός των Ουκρανών  δεν τους επέτρεψε να υποταχθούν. Το ματς έληξε 6-3 υπέρ της Startμέσα σε πανηγυρισμούς³. Οι Γερμανοί υπέστησαν τον απόλυτο εξευτελισμό και αποφάσισαν να εκδικηθούν τους απείθαρχους Ουκρανούς.

Το τίμημα της Νίκης

Στις 16 Αυγούστου η Start αντιμετωπίζει ξανά την ομάδα του δοσίλογου Σβετσόφ. Το αποτέλεσμα ήταν 8-0 υπέρ της Start. Μετά τον αγώνα η Γκεστάπο περικύκλωσε το φούρνο όπου εργαζόταν οι περισσότεροι παίκτες της Start και συνέλαβε όσους βρήκε εκεί. Ακολούθησαν φρικτά βασανιστήρια. Ο Νικολάι Κοροτσκίκ  δεν άντεξε και έγινε το πρώτο θύμα του «Αγώνα του θανάτου» όπως ονομάστηκε αργότερα το ματς της Start με τους Ναζί. Οι άλλοι δέκα παίκτες στάλθηκαν σε στρατόπεδα εργασίας. Σε ένα από αυτά εκτελέστηκαν οι Κουζμένκο, Τρούσεβιτς και Κλιμένκο. Οι Τιούτσεφ, και Σβιντιρόφκι κατάφεραν να δραπετεύσουν και είδαν τους συμμάχους να ελευθερώνουν την Ουκρανία. Η μοίρα των άλλων παικτών είναι άγνωστη⁴.

Το 1981 ένα γλυπτό αναρτήθηκε έξω από το γήπεδο που έγινε το ματς που από «Ζενίτ» μετονομάστηκε σε Start

Σημειώσεις:

1. Η Ντιναμό Κιέβου  ιδρύθηκε το 1927 από δύο νεαρούς αξιωματικούς της αστυνομίας. Μετά το 1991 στα 22 πρωταθλήματα της Ουκρανίας κατέκτησε τα 14. Πρωταθλήτρια 2014-2015

2. Η Flakelf ήταν η ομάδα της Luftwaffe, δηλαδή της Γερμανικής Πολεμικής Αεροπορίας

3. Κατά μία εκδοχή ο αγώνας τελείωσε 5-3 και στο τελευταίο λεπτό μπήκε το 6^ο γκολ με τρόπο ταπεινωτικό για τους Γερμανούς

4. Το 1964 η ταινία «Τρίτη φορά» είχε θέμα την FC Start όπως και το φιλμ, «Το ματς του θανάτου» την ίδια χρονιά. Η ιστορία ενέπνευσε και την ταινία «Η απόδραση των έντεκα» (1981) που θεωρείται από τις κορυφαίες ποδοσφαιρικές ταινίες.

Πηγές : 

1. http://www.trifylli.net/2011/09/13/f-c-start-the-death-match-%CE%B1%CF%86%CE%B9%CE%AD%CF%81%CF%89%CE%BC%CE%B1/    

2.http://www.rizospastis.gr/reportage.do?id=14513&reportage=world

3.https://en.wikipedia.org/wiki/The_Death_Match  

5. http://www.sansimera.gr/articles/806

6. https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%AC%CF%87%CE%B7_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%9A%CE%B9%CE%AD%CE%B2%CE%BF%CF%85

Κ. Σκούρας

9 Αυγούστου 2015